Journal of 541 361 26 79 Escort in Pharmacy An international open-access journal of pharmacy and pharmaceutical sciences. Formerly published as Marmara Pharmaceutical Journal. ISSN : Former Name Marmara Pharmaceutical Journal. Journal of Research in PharmacyVol 17Num 2. Adverse effects of chemotherapeutics on male reproductive system, and protective strategies. Gaffari Türk. Summary Sitotoksik kemoterapi pek çok kanser türünün tedavisinde etkili bir yöntem olmasına rağmen organizmada sayısız yan etkilere neden olmaktadır. İnfertilite de kemoterapötik ilaçların hem erkek hem de dişilerde meydana getirdiği en önemli yan etkilerden biridir. Cinsel isteksizlik, oligo- azoo- astenozoo- ve teratozoo-spermi, testiküler yapı, spermatogenesis ve steroidogenesisteki bozukluklar, gonadotropin düzeylerindeki değişiklikler, sperm DNA ve kromozomlarındaki hasarlar ve hatta tam sterilite hem kanserli erkekler hem de sağlıklı deney hayvanlarında bildirilen kemoterapi kaynaklı yan etkilerdir. Kemoterapötiklerin erkeklerdeki gonadotoksik etkilerinin önlenmesine yönelik hormon ve antioksidan uygulamalar ile sperma ve germ hücrelerinin dondurularak saklanması gibi birtakım yöntemler kullanılmaktadır. Bu derlemede kanser tedavisinde yaygın olarak kullanılan kemoterapötiklerin kanserli ve sağlıklı erkeklerin 541 361 26 79 Escort organ, doku ve hücrelerinde meydana getirdiği yan etkiler ve bu etkilerin azaltılması veya önlenmesine yönelik koruyucu stratejiler ile ilgili literatür bilgiler sunulmaktadır. Introduction Kanser, vücuttaki dokulardan birine ait bir veya birkaç hücrenin normal özelliklerinin dışında bir değişim göstermesi ve kontrolsüz çoğalması ile meydana gelen ve genellikle tümör kitle meydana gelmesine sebep olan, çağımızın en önemli hastalıklarından birisidir[ 1 ]. Hücre içerisinde tümör supresör genlerin p53, v. Halen kesin bir tedavisi bulunmamakla birlikte çeşitli kemoterapötik antikanser ilaçlar tedaviye yönelik olarak kullanılmaktadır. Kemoterapi, özellikle çoğalan hücrelere karşı seçici öldürücü etkileri olan, doğal veya sentetik kimyasal, biyolojik ajanlar ve hormonlarla yapılan tedavi şeklidir. Hücre kinetiği hakkında bilgiler arttıkça yeni ilaçlar laboratuvarlarda antikanser aktiviteleri açısından araştırılmaya başlanmıştır[ 3 ]. Kemoterapötik ajanlar Tablo 1 en fazla hücreler proliferatif dönemde iken etkilidirler. Kanserli neoplastik hücrelerin normal hücrelere göre hızlı büyümesi ve çoğalması nedeniyle çoğu kemoterapötik ilaç bu tür özellik taşıyan hücrelerin tahrip edilmesi için geliştirilmiştir. Ancak bazı normal hücrelerde de benzer özellikler bulunmakta ve bu hücreler de kemoterapiyle doğrudan etkilenmektedir. Bu etkilenmeler yan etkileri de doğurmaktadır. Bu nedenle yan etkiler daha çok kan hücreleri, gastrointestinal sistemdeki hücreler, kıl follikülleri ve spermler gibi hızlı bölünebilen hücreler üzerinden olmaktadır. Bunun dışında bazı kemoterapötikler kalp, böbrekler, mesane, akciğerler ve sinir sistemi organları gibi hayati organlar üzerinde de olumsuz etkiler oluşturabilmektedir[ 4 - 7 ]. Bu oranın yarısını ise erkeğe bağlı infertilite oluşturmaktadır[ 8 ]. Erkek faktörlü infertilite hafta aralıklarla alınan iki ejakülattan en az birinde sperm motilitesi, sayısı ve morfolojisi gibi parametrelerden birindeki değişiklik olarak tanımlanmaktadır[ 9 ]. Kemoterapötikler kanserli olmayan normal doku ve hücrelerde de çeşitli düzeylerde yan etkilere sahip olduğu için erkek infertilitesi hatta sterilitesi kemoterapötik ilaçların üreme sisteminde meydana getirdiği olumsuz faktörlerden biridir[ 5712 ]. Spermatogenesisteki aksaklıklar, sperm kalite parametrelerindeki bozukluklar, ejakülasyon bozukluğu, hipotalamus- hipofiz-gonad eksenindeki fonksiyon bozukluğu, cinsel işlev bozukluğu gibi olumsuz durumlar kemoterapötiklerin üreme sisteminde meydana getirdiği yan etkiler arasında gösterilmektedir[ 6712 - 17 ]. Testisteki Leydig ve Sertoli hücreleri kısmen kemoterapötiklere dirençli iken, germinal epitelyum bu ilaçlara son derece duyarlıdır. Ancak kullanılan kemoterapi protokolünün ilaç sayısı, dozları ve uygulama sürelerine bağlı olmakla birlikte, eğer germinal epitelyumdaki kök hücreler sağlam kalırsa, tedavinin sonlandırılmasından 541 361 26 79 Escort belli zaman periyodunda spermatogenesis geriye dönebilmektedir[ 571218 ]. Kanserli insan ve hayvanlarda yapılan pek çok çalışmada hormon uygulamalarının[ 71214 ], sperm[ 71219 ] ve testiküler doku kriyoprezervasyonunun[ 7 ], testiküler biyopsi aracılığıyla in vitro spermatogenesisin[ 712 ], testis transplantasyonunun[ 7 ] ve çeşitli antioksidan maddeleri[ 20 ] ihtiva eden tamamlayıcı ve alternatif uygulamaların kemoterapiden önce ya da kemoterapi esnasında ilaçların erkek üreme sistemindeki yan etkilerinin azaltılması veya önlenmesinde etkili olduğu belirtilmektedir. Öte yandan farklı yapıdaki kemoterapötiklerin sağlıklı erkeklerin üreme sistemindeki yan etkilerini tespit etmek ve bu olumsuz etkilere karşı koruyucu önlemler almak amacıyla sayısız in vivo ve in vitro çalışma yapılmış ve halen de yapılmaktadır. Bu çalışmaların pek çoğunda kemoterapötiklerin genellikle oksidatif stresle ilişkili veya ilişkisiz DNA hasarı oluşturma mekanizmasıyla erkek üreme sisteminde yan etkilere sebep olduğu, dolayısıyla da farklı yapıdaki birçok antioksidan maddenin koruyucu rollere sahip olduğu bildirilmektedir[ 21 - 27 ]. Bu derlemede de kanser tedavisinde yaygın olarak kullanılan kemoterapötiklerin kanserli ve sağlıklı erkeklerin üreme organ, doku ve hücrelerinde meydana getirdiği muhtemel yan etkiler ve bu etkilerin azaltılması veya önlenmesine yönelik koruyucu stratejiler ile ilgili literatür bilgiler sunulmaktadır. Spermatogenesis köken spermatogoniadan yaklaşık saniyede olgun spermatozoanın meydana geldiği[ 28 ], spermatositogenesis, meyosis ve spermiyogenesis aşamalarından ibaret birtakım hücre bölünmeleri ve farklılaşmalarını içeren aktif ve sürekli yenilenebilir bir süreçtir Şekil 1. Spermatositogenesis sonucu spermatogoniadan spermatositler; meyosis sonucu spermatositlerden spermatidler ve spermiyogenesis sonucu da spermatidlerden olgun spermler şekillenmektedir[ 29 ]. Öte yandan gelişim düzenine göre spermatogonia; köken, proliferatif çoğalabilen ve farklılaşan hücreler olmak üzere 3 sınıfa da ayrılabilmektedir. Kemoterapötiklerin doğrudan yan etki mekanizması Kemoterapötikler hızlı proliferasyon ve farklılaşma yeteneğindeki sağlıklı hücreler üzerinde primer yan etkiye sahip olduklarından dolayı sitotoksik kemoterapi doğrudan gonadal hasara neden olmakta ve bu hasarın derecesi de ilacın veriliş şekline, dozuna ve 541 361 26 79 Escort yaşına bağlı olarak değişebilmektedir. Kemoterapiye radyoterapi de eklendiğinde, düşük dozlarda bile spermatogenesis çok ciddi oranlarda etkilenmektedir. Köken spermatogoniumlar çoğalma ve farklılaşma göstermediklerinden dolayı proliferatif ve farklılaşan hücrelere göre kemoterapinin doğrudan etkilerine karşı genellikle daha dirençlidirler. Ancak proliferasyon ve farklılaşma gösteren spermatogoniumlar, 541 361 26 79 Escort ve spermatidler ise kemoterapinin doğrudan etkilerine çok daha hassas olduklarından kemoterapötiklerle tedaviye başladıktan yaklaşık hafta sonra fertilite potansiyeli düşmektedir Şekil 2 [ 714 ]. Kemoterapötik ajanlar proliferatif ve özellikle de farklılaşma safhasına geçmiş spermatogenik hücrelerin DNA metilasyon profili[ 17 ], kromatin yapısı, spermlerin baş kısmındaki basit[ 30 ] ve çekirdek matriks proteinleri[ 31 ] ile protamin ve histonların yapılarında olumsuz değişiklikler[ 35 ], spermatozoal dekondensasyon süresinde aksamalar[ 36 ], kromozomlarda anöploidiler[ 19 ] ve iğ ipliklerinde kırılmalar[ 35 ] gibi doğrudan DNA ve kromatin hasarları oluşturarak erkek üreme sisteminde yan etkiler meydana getirmektedirler. Kemoterapötiklerin oksidatif stresle ilişkili dolaylı yan etki mekanizması Oksijen canlılar için hayati önem taşıyan bir molekül olup hücrede enerji üretim süreçlerinde kullanılmaktadır. Normal metabolizma esnasında kullanılan oksijen serbest oksijen radikalleri üretiminde de artışa neden olabilmektedir. Serbest oksijen radikalleri bir veya daha fazla eşleşmemiş elektron içeren ve biyomoleküllerle karşılaştıklarında onların yapısını oksidatif olarak değiştirebilme kapasitesine sahip yüksek derecede reaktif moleküllerin bir grubudur. Oksidatif denge sağlandığı sürece, serbest radikaller sağlıklı organizmayı etkilemediği gibi aksine pek çok fizyolojik olayın da düzenlenmesinde rol almaktadırlar.
Prof. AKIN YAKAN
Request Rejected %. Euro Trend Y.O. ETYAT:IS. 1,72%. ESEN:IS. Esenboğa Elektrik Üretim. 6. USD. S.Dört Çey. 26, Mn TL. Mn TL. BİST-TÜM. 8. XUTUM. 3. , ESCOM:IS Escort Computer. Request Rejectedİş Yatırım Menkul Değerler A. Ecology , Kastamonu, Turkey, 19 - 23 June , pp. Bu ilacın kemoterapötik olarak kullanılmasıyla birlikte testiküler germ hücre tümörlü erkeklerin yaşam süresinde de artışlar meydana gelmiştir[ 46 ]. J Toxicol Environ Health ; The use of partially slatted floor designs as an alternative to littered systems in broiler chickens.
Publications & Works
ESPOS EB. (Bilgisayar Bağlantılı Sistem). ESPOS EC. (Bilgisayar Bağlantılı Sistem). , ESCOM:IS Escort Computer. 8. escort çeşme escort antalya escort sex shop sex shop sex shop sex shop sex shop 第 26 頁 · 第 27 頁 · 第 28 頁 · 第 29 頁 · 第 30 頁 · 第 第 79 頁 · 第 2) ESCORT. ETYAT:IS. Euro Trend Y.O. ESCORT TEKNOLOJĠ YATIRIM A.ġ. 1) ESCORT. 3) ESCORT. USD. S.Dört Çey. 26, Mn TL. Mn TL. BİST-TÜM. ESEN:IS. Esenboğa Elektrik Üretim. 1,72%. XUTUM. 6. 3. %.Growth performance, length-weight relationship and condition factor of backcross and reciprocal hybrid catfish reared in net cages. Azasitidin, azatiyoprin, 5-fluorourasil, fludarabin, gemsitabin, kladribin, 6-merkaptopürin, metotreksat ve sitarabin bu grupta yer alan bazı ajanlardır[ 4 ]. Scand J Gastroenterol ; Turkish Journal of Agriculture and Forestry , vol. Research Information System. Lütfen tekrar deneyin. Frontiers in Immunology 10, General physiology and biophysics , vol. Makale Dosyaları Tam Metin. Cryopreservation and transplantation of spermatogonia and testicular tissue for preservation of male fertility. J Clin Oncol ; Ulusal Zootekni Kongresi, Turkey, 24 - 26 June , pp. Cryopreservation of sperm from patients with leukemia. Estimation of length-weight relationship and condition factor of spotted snakehead Channa punctata Bloch under different feeding regimes. Yatırım Danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak Yatırım Danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Sperma kriyoprezervasyon işlemi kemoterapiden önceki herhangi bir zamanda yapılabilmektedir[ 15 ]. Testosterone mediated partial recovery of carboplatin induced reproductive toxicity in male wistar rats. Bu ince kontrol merkezinin teknolojisi duvara düzgün bir şekilde uyar. Osteosarkomlu erkeklerde postoperatif yüksek doz metotreksat uygulaması boyunca ve uygulamadan kısa bir süre sonrasına kadar hastaların yarısında oligospermi, azoospermi ve gonadotropin düzeylerinde artışların şekillendiği bildirilmesine rağmen[ 51 ] psoriasis tedavisinde de kullanılan bu ilacın yıllık tedavi süresi boyunca sperm parametreleri üzerine herhangi bir olumsuz etkisinin olmadığı gözlenmiştir[ 52 ]. Sisplatin toksisitesi: oksidatif stresin önemi ve antioksidanların etkisi. Şu anda istek listenizde bir kayıt bulunmuyor. Damaging effects of fourteen chemotherapeutic drugs on mouse testis cells. Kemoterapi ile azalan testosteron düzeylerinin arttırılması[ 14 ] ya da germ hücrelerindeki proliferasyonun minimalize edilmesi için hipotalamus-hipofiz-gonad ekseninin baskılanması amacıyla kemoterapi öncesinde ve esnasında GnRH analogları, antagonistleri ve steroidler testosteron, progestagenler kullanılmıştır[ 13 , 18 , ]. Unscheduled DNA synthesis induced by the antitumor drug vincristine in germ cells of male mice. Bir Yaşam Döngüsü Değerlendirmesinin sonuçlarına dayanan ürünler için çevresel bir kimlik kartı gibidir. Ecostat universal Termostatik duş bataryası aplike. The role of yeast culture Saccharomyces cerevisiae on performance, egg yolk fatty acid composition, and fecal microflora of laying hens Özsoy B. Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society , vol.